Co roku uczniowie ósmych klas wybierają spośród wielu szkół ponadpodstawowych tę placówkę, która wyznaczy ich dalszą drogę edukacyjną. Czy warto walczyć o jak najlepsze świadectwo na koniec podstawówki? Na jakie przedmioty należy zwrócić szczególną uwagę w ostatnim roku nauki w szkole podstawowej? To dobry moment, aby odpowiedzieć sobie na te pytania.
Rozporządzenie MEN określa, jakie będą warunki rekrutacji dla uczniów klas ósmych do szkół ponadpodstawowych, a kuratoria oświaty doprecyzowują terminy rekrutacji w poszczególnych województwach. Co roku uczniowie klas ósmych i ich rodzice pytają o punkty, sposób ich liczenia oraz progi punktowe.
Jak przeliczać punkty, co jest szczególnie ważne?
Maksymalna liczba punktów, które może uzyskać uczeń wynosi 200. W ich skład wchodzi:
- 100 punktów za egzamin ósmoklasisty,
- 100 punktów łącznie za oceny na świadectwie z klasy ósmej oraz dodatkowe osiągnięcia.
Egzamin ósmoklasisty
Uczniowie otrzymują wyniki z poszczególnych testów w procentach, które są przeliczane na liczbę punktów. Mnożnik przeliczeniowy dla poszczególnych testów jest następujący:
- Język polski – mnożnik 0,35 – czyli jeśli uczeń otrzymał wynik procentowy z egzaminu np. 70% to 70 procent x 0,35 = 24,5 pkt
- Matematyka – mnożnik 0,35 – czyli jeśli uczeń otrzymał wynik procentowy z egzaminu np. 95% to 95 procent x 0,35 = 33,25 pkt
- Język obcy – mnożnik 0,3 – czyli jeśli uczeń otrzymał wynik procentowy z egzaminu np. 100% to 100 procent x 0,3 = 30 pkt
Tak więc, łączny wynik z egzaminów dla tego ucznia wynosi 87,75 punktów.
Świadectwo
W rekrutacji brane są pod uwagę tylko 4 przedmioty. Obowiązkowo język polski i matematyka oraz 2 przedmioty wskazane w postępowaniu rekrutacyjnym przez szkołę ponadpodstawową. Dlatego warto zwrócić szczególną uwagę w klasie ósmej na wyniki z tych przedmiotów, które będą uczniowi potrzebne w procesie rekrutacyjnym. Przykładowo:
- Klasa matematyczno-fizyczna w liceum – będzie to np. fizyka i język obcy.
- Klasa matematyczno-geograficzna w liceum – będzie to np. geografia i język obcy.
- Klasa humanistyczna w liceum – może to być np. historia lub WOS i język obcy.
- Klasa w technikum czy w szkole branżowej I stopnia – wybór przedmiotów będzie uzależniony od wybranego zawodu np. w zawodzie fryzjer może być brana pod uwagę plastyka.
Jak widzimy już w tym momencie istotna jest tzw. specjalizacja i odpowiedni wybór przedmiotów.
Ile punktów, za jaką ocenę?
- Ocena celująca – 18 pkt.
- Ocena bardzo dobra – 17 pkt.
- Ocena dobra – 14 pkt.
- Ocena dostateczna – 8 pkt.
- Ocena dopuszczająca – 2 pkt.
Różnica między oceną celującą a bardzo dobrą to zaledwie jeden punkt, ale różnica między oceną bardzo dobrą a dobrą to już 3 punkty. Jest więc, o co zawalczyć.
Dodatkowe punkty na świadectwie
- Wolontariat i aktywność na rzecz szkoły – 3 pkt.
- Świadectwo z wyróżnieniem – 7 pkt.
- Szczególne osiągnięcia np. tytuł finalisty lub laureata konkursów przedmiotowych kuratoryjnych, zawodów wiedzy, zawodów artystycznych, zawodów sportowych. Łącznie uczeń może uzyskać dodatkowo 18 pkt.
Corocznie kuratoria oświaty publikują listę zawodów wiedzy, zawodów artystycznych i sportowych, za które uczeń może otrzymać dodatkowe punkty.
Progi punktowe i lista preferencji – co to takiego?
Na stronach szkół ponadpodstawowych można znaleźć informację o progach punktowych, które będą gwarantować dostanie się do szkoły. To, jakie progi punktowe zostały wyznaczone w danym roku, będzie podane do publicznej wiadomości dopiero po ogłoszeniu listy zakwalifikowanych kandydatów. Dlatego wykonując symulację liczby punktów, odwołujemy się tylko i wyłącznie do tego, co było rok czy dwa lata temu.
Lista preferencji to liczba klas/oddziałów, które może wybrać uczeń do szkoły ponadpodstawowej. Warto pytać o te informacje w komisjach rekrutacyjnych, w szkołach podstawowych, ponieważ różnie może to wyglądać w poszczególnych województwach.
Przy układaniu listy preferencji ważna jest kolejność wybranych klas. Klasa, która została wybrana jako pierwsza to ta, do której uczeń chce się najbardziej dostać, tzw. „klasa/szkoła marzeń”. Ostatnia na liście to natomiast ta, na której uczniowi najmniej zależy. W elektronicznym modelu rekrutacji system po kolei sprawdza klasy (z ułożonej listy preferencji) i kwalifikuje ucznia do tej, w której – jako pierwszej na liście – wystarczy mu punktów. Oznacza to, że jeśli będzie to akurat pierwsza klasa na liście, to już nie weźmie pod uwagę wpisanych poniżej. Może to też być piąta pozycja z kolei, co oznacza, że do czterech wcześniejszych klas uczniowi nie wystarczyło punktów. W tym przypadku system również nie weźmie pod uwagę klas, które miały dalsze pozycje na liście preferencyjnej.
W przypadku oddziału dwujęzycznego, międzynarodowego, sportowego czy artystycznego obowiązuje dodatkowy sprawdzian uzdolnień kierunkowych. Zakwalifikowanie się do tych szkół jest uzależnione od:
- pomyślnie zdanego sprawdzianu uzdolnień kierunkowych,
- standardowego postępowania rekrutacyjnego opisanego powyżej.
Zdarza się, że uczeń pomyślnie przeszedł podstawowe postępowanie rekrutacyjne, ale nie zaliczył sprawdzianu uzdolnień kierunkowych i nie zostaje zakwalifikowany do szkoły.
Podobnie do szkół zawodowych (technikum i szkoła branżowa I stopnia) warunkiem w rekrutacji jest dostarczenie zaświadczenia od lekarza o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania określonego zawodu.