Reforma edukacyjna
Podręczniki i materiały ćwiczeniowe będą finansowane z budżetu państwa.
Zapewnimy uczniom bezpłatny dostęp do podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych przeznaczonych do obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego. Mamy na to pieniądze
w budżecie.
Tak jak dotychczas, kwestia podręczników będzie dotyczyła uczniów
realizujących obowiązek szkolny – w obecnym ustroju szkolnym w szkołach podstawowych i gimnazjach. W kolejnych latach bezpłatny dostęp do podręczników ma także dotyczyć uczniów 8-letnich szkół podstawowych.
Nauka drugiego języka obcego nowożytnego rozpocznie się od siódmej klasy szkoły podstawowej.
Egzamin ósmoklasisty będzie przeprowadzany od roku szkolnego 2018/2019
na zakończenie ostatniej klasy szkoły podstawowej w nowym systemie.
Absolwenci szkoły podstawowej egzamin ósmoklasisty będą zdawali
z języka polskiego, języka obcego nowożytnego i matematyki oraz jedne-
?
?
?
Pytania i odpowiedzi 23
go z przedmiotów do wyboru spośród: biologii, chemii, fizyki, geografii,
historii.
Rezultaty egzaminu ósmoklasisty przedstawione zostaną w formie procentów
i na skali centylowej, obejmując wyniki z: języka polskiego, matematyki,
języka obcego nowożytnego. Od roku szkolnego 2021/2022 uwzględniać
będą one także wynik z jednego wybranego przedmiotu spośród: historii,
biologii, chemii, fizyki, geografii.
Efekty egzaminu pozwolą określić poziom kompetencji uczniów kończących
szkołę podstawową w kluczowych dziedzinach wiedzy, będących podstawą
do podejmowania nauki na kolejnym etapie kształcenia. Uczeń będzie
przystępował do egzaminu ósmoklasisty z tego języka obcego nowożytnego,
którego uczy się w szkole w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych.
Egzamin ósmoklasisty będzie obowiązkowy. Wyniki uzyskane na tym
egzaminie nie wpłyną na ukończenie szkoły, będą natomiast stanowić jedno
z kryteriów rekrutacji do szkół ponadpodstawowych.
Do 1 września 2017 r. Centralna Komisja Egzaminacyjna opracuje i ogłosi
informatory zawierające w szczególności przykładowe zadania z języka
polskiego, języka obcego nowożytnego i matematyki wraz z rozwiązaniami.
Informatory obejmujące pozostałe przedmioty (historię, biologię chemię,
fizykę, geografię) zostaną przedstawione do 1 września 2020 roku.
Przyroda jako przedmiot będzie realizowana w czwartej klasie 8-letniej szkoły
podstawowej. Natomiast od piątej klasy szkoły podstawowej wprowadzone
zostaną samodzielne przedmioty: biologia, geografia, chemia i fizyka.
Program nauczania przygotowuje nauczyciel. MEN zmieni podstawę programową.
Zgodnie z zapowiedziami pierwsze projektowane zmiany zostaną
przedstawione do publicznych konsultacji pod koniec listopada 2016 roku.
Publiczne i niepubliczne gimnazja mogą przekształcić się w 8-letnią szkołę
podstawową lub włączyć się do 8-letniej szkoły podstawowej. Warunkiem
będzie złożenie do 31 stycznia 2017 r. wniosku – odpowiednio o zmianę zezwolenia
na prowadzenie szkoły lub zmianę wpisu do ewidencji szkół niepublicznych.
Podobnie jak w przypadku szkół podstawowych, organ prowadzący
będzie miał obowiązek złożenia do właściwego organu jednostki samorządu
terytorialnego stosownej dokumentacji.
Ponadto w przypadku przekształcenia gimnazjum w szkołę podstawową
będzie istniał obowiązek przedłożenia właściwemu organowi jednostki
samorządu terytorialnego pozytywnej opinii państwowego powiatowego
inspektora sanitarnego o warunkach bezpieczeństwa i higieny w budynku,
w którym będzie mieściła się szkoła oraz jej otoczeniu.
Faktycznie, w roku szkolnym 2019/2020 w jednej szkole spotkają się dwie grupy
uczniów – absolwenci gimnazjum i absolwenci szkoły podstawowej. Obie
grupy uczniów będą jednak realizowały odrębne programy nauczania,
dlatego nie ma możliwości, aby spotkały się w tej samej klasie.
W roku szkolnym 2019/2020 naukę w 3-letnim liceum rozpocznie ostatni
rocznik gimnazjalistów, a w 4-letnim liceum pierwsi absolwenci 8-klasowej
?
?
Pytania i odpowiedzi 25
szkoły podstawowej. Każda z tych grup uczniów przystąpi do egzaminu
maturalnego po 12 latach nauki (6+3+3 lub 8+4). Uczniowie ci nie będą także
rywalizować w rekrutacji na studia. W 2022 roku absolwentami liceum ogólnokształcącego
będą dzieci z rocznika 2003 i 2004 (6-latki), czyli uczniowie,
którzy w obecnym roku szkolnym ukończyli klasę szóstą szkoły podstawowej,
a w 2023 z rocznika 2004 i 2005 (6-latki), które w tym roku szkolnym ukończyły
klasę piątą szkoły podstawowej.
W roku szkolnym 2004/2005 liczba uczniów w liceach ogólnokształcących
wynosiła 746 tys. Obecnie to około 501 tys. (mniej o 245 tys., tj. 33 proc.). Szacujemy,
że jeżeli odsetek uczniów wybierających liceum ogólnokształcące nie
zmieni się w stosunku do obecnego, liczba dzieci w liceach w roku szkolnym
2018/2019 spadnie jeszcze do 476 tys.
Egzamin maturalny będzie inny. Uczniowie, którzy skończą 4-letnie liceum ogólnokształcące, będą zdawali maturę według nowych zasad.
Większość budynków gimnazjów samodzielnych będzie wykorzystywana
jako lokale dla szkół podstawowych, łącznie z istniejącą infrastrukturą, zapleczem
dydaktycznym itp. Liczba dzieci w systemie się nie zmieni, w związku
z tym budynki po gimnazjach nie będą stały puste. Dodatkowo zadaniem
samorządów ma być przygotowanie sieci szkół w taki sposób, aby wykorzystać
funkcjonujące obecnie budynki szkolne, boiska czy baseny. Na podjęcie
uchwał o dostosowaniu sieci szkół do nowego ustroju szkolnego samorządy
mają czas do końca marca 2017 roku.
Zmiana struktury szkół, w tym stopniowe wygaszanie gimnazjów, nie stanowi
zagrożenia dla trwałości projektów finansowanych ze środków europejskich
przeznaczonych na wsparcie edukacji.
Nie będzie potrzeby oddawania pieniędzy. Zobowiązania wynikające
z konieczności zachowania trwałości projektów wspierających gimnazja
będą mogły być przenoszone na inne szkoły, placówki oświatowe, organy
prowadzące w ramach sukcesji prawnej. Warunkiem będzie dalsza realizacja
ustalonych celów projektów.
Przewidzieliśmy naukę przedmiotów w wymiarze rozszerzonym. W liceum
ogólnokształcącym zaplanowaliśmy na przykład geografię, biologię, chemię,
fizykę czy informatykę w tzw. rozszerzeniach na poziomie 6 godzin, a języka
polskiego – 8 godzin w 4-letnim cyklu kształcenia.
O ostatecznym kształcie ramowych planów nauczania zadecydują eksperci,
którzy pracują nad podstawą programową do poszczególnych przedmiotów.
Eksperci piszący podstawę programową to praktycy, dydaktycy, m.in. profesorowie
specjalizujący się w poszczególnych dyscyplinach naukowych. Pełna
lista szefów zespołów eksperckich pracujących nad podstawą programową
znajduje się na stronie internetowej ministerstwa edukacji.
Nauczyciele zatrudnieni w gimnazjach mają kwalifikacje do nauczania również
w szkołach podstawowych i większość z nich ma również kwalifikacje
do nauczania w liceach (ponad 97 proc. osób uczących w gimnazjach to pedagodzy
legitymujący się wykształceniem magisterskim).
Przyroda jako przedmiot przewidziana jest w ramach nauki w czwartej
klasie 8-letniej szkoły podstawowej. Przedmioty, takie jak: biologia, geografia,
chemia czy fizyka realizowane będą odpowiednio w klasach V–VIII szkoły
podstawowej. Powyższa zmiana oznacza, że zarówno nauczyciele przyrody
w szkołach podstawowych, jak i nauczyciele biologii, geografii, chemii i fizyki
zatrudnieni w gimnazjach będą mieli możliwość nauczania tych przedmiotów
w szkole podstawowej.
Harmonogram pracy nad przygotowaniem projektów ustaw jest dokładnie
zaplanowany i przemyślany. Zmian, które są konieczne i pilne w systemie
edukacji, jest bardzo wiele. Zidentyfikowaliśmy blisko 200 obszarów, które
wymagają szybkiej interwencji. To o nich dyskutowaliśmy podczas pierwszej
w historii ogólnopolskiej debaty publicznej z udziałem wszystkich osób
zainteresowanych oświatą.
Wiemy, że pilnych zmian wymaga kwestia finansowania zadań oświatowych,
egzaminów zewnętrznych oraz wspierania rozwoju dziecka i ucznia.
To nasza odpowiedzialność, aby w sposób systematyczny i kompleksowy zająć
się tymi kwestiami w następnym etapie, po zakończeniu prac nad projektem
ustaw Prawo oświatowe i Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe.
Każdy rodzic ma prawo do decydowania o formie edukacji swoich dzieci.
Szanujemy to. Nauczanie domowe jest wpisane w ustawę o systemie oświaty
i w konsekwencji w projekt ustawy Prawo oświatowe.
Jednak w zakresie nauczania domowego pojawia się wiele nieprawidłowości.
Z informacji od kuratorów oświaty wynika, że zdarzają się sytuacje,
w których dyrektorzy szkół nie przestrzegają przepisów prawa. Wydają oni
pozwolenie na realizację obowiązku szkolnego na podstawie opinii niepublicznej
poradni pedagogicznej niefunkcjonującej w systemie oświaty.
Ponadto dostawaliśmy sygnały od lokalnych samorządów o problemach
związanych z finansowaniem edukacji domowej. Wielu uczniów korzystających
z tej formy kształcenia nie mieszka w obrębie danej gminy, a nawet
województwa. Naszym zadaniem jest stworzenie takich przepisów, które
pozwolą na wyeliminowanie wszelkich nieprawidłowości, dając jak najlepsze
wsparcie uczniom zdobywających wykształcenie w edukacji domowej.
Zaproponowaliśmy zmianę polegającą na tym, że wniosek o edukacji
domowej swojego dziecka wraz z opinią publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej
rodzic będzie składał do dyrektora przedszkola/szkoły usytuowanej
na terenie województwa, w którym zamieszkuje dziecko.
?
32 Dobra Szkoła
Rozszerzamy zakres wsparcia dla dzieci w edukacji domowej przez wskazanie
prawa dzieci do korzystania z pomocy dydaktycznych, które służą realizacji
podstawy programowej, a znajdują się w zasobach szkoły oraz prawa do konsultacji
umożliwiających przygotowanie do rocznych egzaminów klasyfikujących.
Uczniowie, którzy już realizują edukację domową, będą ją kontynuowali
w ramach dotychczasowych przepisów. Nowe przepisy (tj. szkoła na terenie
województwa, które dziecko zamieszkuje, opinia publicznej poradni psychologiczno-
pedagogicznej) dotyczyć będą decyzji dyrektorów szkół i przedszkoli
udzielanych na podstawie wniosków składanych na rok szkolny 2017/2018.